Anne rahminden çıktığı andan itibaren dünyaya alışmaya çalışan bebeğin sindirim sistemi yeni yeni geliştiği için gaz problemi yaşamaları çok doğal ancak gazını uzun süre çıkaramayan bir bebek huzurlu olamadığı ve ağladığı için bu durumda aileler de endişeleniyor.

Bu makalede yeni doğan bebeğin gaz sancısının nedenini, ailelerin bu konuda neler yapmaları gerektiğini ve bebeğin gaz çıkarmasını kolaylaştıracak hareketleri detaylı bir şekilde sizler için yazdık.

Bebeklerde Gaz Sancısı Neden Olur?

Bebeklerde gaz sancısını oluşturan birkaç etmen vardır. Öncelikle bebekler anne karnından çıkıp dünyaya geldikleri andan itibaren bu yeni ortama hem fizyolojik hem de psikolojik olarak adaptasyon sağlamaya çalışırlar. Organlar ve bu organların çalışma sistemi de bu adaptasyon sürecinin bir parçasıdır.

Yenidoğan bebek doğumdan itibaren ağız yoluyla beslendiği için sindirim sisteminde ki organlar daha önce karşılaşmadığı bir hareket ile karşılaşır ve sindirim sistemi burada hem fiziksel hemde kimyasal olarak sindirim yapmaya başlar. Bu sindirim sırasında bağırsak ve midede hava sıkışırsa bebekte gaz sancısına neden olur. Şöyle ki bebekler meme emerken, biberon ile beslenirken veya ağlarken farkında olmadan hava yutarlar ve yutulan hava geğirme yoluyla dışarı atılmadığı zaman sindirim sistemine gider, orada birikir ve bebekte gaz sancısı oluşur.

Bebeklerde Gaz Sancısı Belirtileri Nelerdir?

Yenidoğanın ağlamasını iki şekilde kategorize edecek olursak bebekler fiziksel yada duygusal ihtiyaçlarının karşılanması için ağlarlar. Bebeğin karnı acıkmış, altı kirlenmiş, uykusu gelmiş, gazı olmuş yada annesi ile temas etmek, annesinin kucağında olmak istemiş olabilir.

Anne bebeği ile kurduğu özel bağ sayesinde bebeğinin ağlamasının hangi ihtiyacının sebebi olduğunu zamanla anlayacaktır. Bebeğin ihtiyaçları günlük rutinleri oluşturacaktır. Yemesi, uyuması, gaz çıkarması belirli bir rutine dönüşür ve bunların zamanında giderilmesi bebeğin rahatlaması ve huzurlu olması için çok önemlidir.

• Bebeğiniz karnı tok, altı temizlenmiş ve uykusunu almış olmasına rağmen devam eden bir huzursuzluk halindeyse, dizlerini karnına çekerek ağlıyor bu arada karnı sertleşmiş ve şişmişse, bebeğiniz gaz sancısı çekiyor diyebiliriz.

Bu durumun erken fark edilmesi ve bebeğin doğru bir şekilde gazının çıkarılması oldukça önemlidir.

Bebeğin Gazı Nasıl Çıkartılır?

Bağırsak ve midesinde hava sıkışması olan bebek

uzun süre gaz çıkaramadığı için gaz sancısı çeker.

Yukarıda bu gaz sancısının nasıl ve neden oluştuğunu açıkladık.

Sancı çeken yani gazını rahatça çıkaramayan bebek huzursuz olacağı ve ağlayacağı için bu durum ebevenyler için de zordur. Çünkü gazını çıkarıp rahatlayamayan bebek uykuya dalmakta da zorluk çeker, karnı şişmiş olduğu için acıkmış olsa dahi meme emmekte de zorluk çeker.

Gaz çıkaramama problemi bebeğin temel ihtiyaçlarını dahi etkilediği için ebeveynlerin sağlıklı gaz çıkarma yöntemlerini bilmesi ve uygulaması çok önemlidir.

Bebeği Yüz Üstü Yatırmak: Bu pozisyon yeni doğan bebeğin hem rahat ettiği hemde gazının çıkarılması için uygun bir pozisyondur. Bebeği yüz üstü yatırarak sırtını ovalayınız. Bir yandan yüz üstü yatmak bebeğin karnına baskı yapacağı için bir yandan da sırtını ovalamanız buna destek olacağı için bebeğin gaz çıkarması kolaylaşır.

Bu pozisyon aynı zamanda uykuya geçişi de kolaylaştıracağı için uyku saatinde tercih edebilirsiniz.

Sadece bu pozisyonu kullanmak için bebeğin yemeğini yiyip sindirmiş, aradan biraz zaman geçmiş olmasına dikkat edin. Aksi halde bebeğiniz yediklerini çıkarabilir.

Bebeğin Sırtını Ovalamak/Pot Potlamak: Ebeveynler tarafından en çok tercih edilen yöntemlerden biridir. Özellikle yeni yemek yedikten/ meme emdikten sonra gaz sancısı çeken bebekler için direkt uygulanabilir.

Bebeğinizi omzunuza alın. Yalnız her ihtimale karşı geğirip üstünüze kusmaması için omzunuza bir mendil koyun. Bebeğinizin çenesi omuz hizanıza gelecek şekilde yüzü görünsün. Siz bel ve sırtı kısmını ovalayarak hafifçe vurun. Bebeğiniz gaz çıkarmaya başlayınca hemen bırakmayın biraz daha ovalayın, bir müddet devam edin.

Aynı zamanda bu pozisyon bebeğiniz ile sarılma halindeymiş gibi temasta olduğunuz için bebeğinize kendini güvende ve rahat hissettirir. 

Dizlerini Karnına Doğru Çekmek: Bebekler gaz sancısı ile ağlarken vücutları hiç farkında olmadan rahatlamak için bu hareketi yapar. Yetişkinlerde dahi işe yarayan bir yöntemdir. Burada sadece ebeveynin bilinçli olarak birkaç kez üst üste masaj yapar gibi yapması gerekir. Bebeğinizi sırt üstü yatırın. Bacaklarını hafifçe tutarak bükün ve dizlerini karnına doğru çekip birkaç saniye bekleyin. Bacaklarını serbest bırakın. Bu hareketi 10 kez tekrarlayabilirsiniz. Bebeğinizin bağırsaklarını rahatlatıp gazını çıkardığını göreceksiniz.

Sıcak Havlu Sarmak: Bebeğinizin ayaklarına yada karnına ısıttığınız havluyu sarabilirsiniz. Ancak havlunun çok sıcak olmaması gerekir. Özellikle bebeğiniz üşütmüşse ısındığında rahatlayacaktır. Havluyu sardıktan sonra omuzunuza alıp yada kucağınıza yatırıp sırtına hafifçe vurarak gazını çıkarmasını sağlayabilirisiniz. Karın Masajı Yapmak: Bu masajı bebeğinizi sırt üstü yatırıp, cilt yapısına uygun bir bebek losyonu kullanarak yapabilirsiniz. Öncelikle ellerinizin, bebeğinizin cildine değeceği için sıcak olmasına dikkat edin. Daha sonra bebeğinizin göbek deliğinin altından başlayarak önce saat yönüne doğru ovalarken bir sonra ki turda aynı hareketi saat yönünün tersine doğru yapın. Eğer bulunulan ortam bebeğiniz için sıcaksa bacaklarına kadar inebilir, bacaklarını da ovalayıp dizlerini karnına kadar çekebilirsiniz. Yukarıda dizlerini karnına çeken yöntemi detaylıca açıkladık. Dilerseniz bu 2 yöntemi birleştirip kullanabilirsiniz.

Bebeklerde Gaz Sancısı Nasıl Önlenir?

• Emziren anne sindirimi zor olan yemekler yiyor, gazlı içecekler tüketiyorsa bebeğin zaten tam olarak gelişmemiş sindirim sistemi bu durumda zorlanabilir. Çünkü annenin yediği tüm besinler süt yoluyla bebeğe geçer. Annelerin en azından ilk 1-2 ay, bebeğin sindirim ve bağırsak sistemi gelişene kadar yediklerine dikkat etmeleri çiğ soğan- sarımsaktan, ağır yağlı kızartmalardan ve gazlı içeceklerden uzak durmaları bebekte ki gaz sancılarını azaltır.

• Bebeğin karnını ve ayaklarını sıcak tutmak önemlidir. Özellikle yenidoğanların vücudu sıcaklık isteyeceği için yaz aylarında bile olsa üşütmemelerine dikkat edilmelidir.

• Biberon ile beslenmesini gerçekleştiren bebekler için doğru biberonu seçmek çok önemlidir. Biberonun ağız yapısı çok yavaş akışlı veya çok hızlı akışlı olmamalı. Bebek biberonu ağzına alırken biberonun eğimi tam olmalı ki bebeğin ağzına gelen kısımda boşluk kalmasın, kalırsa bebek biberonu emdikçe hava yutar. Aynı şey anne memesi içinde geçerlidir, ancak anne memesinin ayarı biberona kıyasla daha kolay olabilir. Yutulan hava en başta da  bahsettiğimiz gibi geğirme yoluyla dışarı atılmadığı zaman sindirim sistemine gider, orada birikir ve bebekte gaz sancısı oluşur.